Toegankelijkheid en een duurzaam gezondheidszorgsysteem

Een vergrijzende bevolking en een gestage stroom van nieuwe en kostbare medische producten zetten de Europese gezondheidszorg onder druk. Biologicals zijn voorbeelden van dergelijke kostbare medicijnen en ze vormen een grote kostenpost voor de gezondheidszorg in heel Europa.

Met beperkte zorgbudgetten en meerdere patiëntengroepen om voor te zorgen, hebben Europese overheden een natuurlijk belang bij kostenbeheersing.

Naarmate meer biologicals hun patent verliezen, zijn biosimilars klaar om te concurreren. De resulterende concurrentie biedt goede mogelijkheden voor kostenbeheersing en dus een duurzamer gezondheidszorg in heel Europa.

De beschikbaarheid van meer kosteneffectieve geneesmiddelen, zoals biosimilars, creëert tevens de mogelijkheid dat meer mensen een betere behandeling krijgen. Momenteel zijn de behandelmogelijkheden in Europa ongelijk. De verwachting is dat dankzij de komst van de biosimilars dit beeld zal veranderen (en in zekere mate al hebben veranderd) in toenemende gelijkheid.

De meest opvallende veranderingen zijn te zien in Oost-Europa, waar toegang tot biosimilars de mogelijkheid heeft geopend om dit soort geavanceerde behandelingen aan meer patiënten aan te bieden.¹

“Toen ik bij CHMP werkte, behandelden mijn collega’s uit de Baltische staten hun patiënten niet met biologische geneesmiddelen, omdat ze te duur waren”, herinnert Steffen Thirstrup zich. “Tegenwoordig is dit wel mogelijk.”

Niet alleen in Oost-Europa, maar ook in West-Europa, waar het gebruik van biologische geneesmiddelen hoog was, zelfs vóór de introductie van biosimilars, heeft de komst van deze nieuwe geneesmiddelen een verschil gemaakt voor de patiënten. Zo worden in Zweden aanzienlijk meer patiënten behandeld met TNF-α-remmers nadat biosimilars beschikbaar kwamen. Hetzelfde geldt voor Finland, Noorwegen, Denemarken en Duitsland.¹

Voor een product als G-CSF hebben vrijwel alle West-Europese landen te maken gehad met een toename van patiënten die dit soort ondersteunende kankerbehandeling kregen. Het gebruik onder Duitse en Noorse patiënten is meer dan verdubbeld sinds de komst van biosimilars.¹ De verbeterde toegang voor patiënten met kanker is gerelateerd aan de verhoogde betaalbaarheid van de biosimilar G-CSF. Dit vormt voor artsen een stimulans om nauwkeuriger te voldoen aan de klinische richtlijnen, waaronder een wijdverbreider gebruik van G-CSF als primaire in plaats van als secundaire profylaxe.³

Zodoende heeft de introductie van biosimilars gediend tot een grotere toegankelijkheid van de behandeling voor patiënten, in die zin dat meer patiënten in heel Europa toegang krijgen tot geavanceerde geneesmiddelen. De beschikbaarheid van biosimilars kan ook van invloed zijn op het moment tijdens het ziekteloop dat patiënten een biologische behandeling aangeboden krijgen.

“In Denemarken is er een tendens dat patiënten met reumatoïde artritis in een eerder ziektestadium biologische DMARD’s aangeboden krijgen, voornamelijk omdat het gebruik van biologische DMARD’s niet meer dezelfde economische belasting met zich meebrengt. In dezelfde periode is het behandelparadigma voor reumatoïde artritis veranderd, wat ook een deel van de waargenomen tendens kan verklaren”, stelt Steffen Thirstrup. “Het is zeer waarschijnlijk dat ook buiten Denemarken de beschikbaarheid van biosimilars ertoe kan leiden dat patiënten eerder een biologische behandeling krijgen.”

 

Een ander mechanisme met een vergelijkbaar resultaat is het concept van winstdeling, zoals gebeurt in het Verenigd Koninkrijk, waar bespaard geld wordt uitgegeven aan het verbeteren van de gezondheidszorg.