Bent u als zorgprofessional werkzaam met fysieke interactie en het menselijke bewegingsapparaat? Dan kunt u een belangrijke rol spelen bij het vroegtijdig herkennen van symptomen die kunnen leiden tot een diagnose.

Als specialist van het bewegingsapparaat speelt u een belangrijke rol bij de vroege diagnose van acromegalie. Bij deze zeldzame aandoening veroorzaakt de hypofyse een overmatige productie van groeihormoon (GH), wat leidt tot geleidelijke groei van bepaalde botten en zachte weefsels in de organen.

Hier zijn enkele punten waar u op kunt letten:

Lichamelijk onderzoek: tekenen van abnormale botgroei, zoals vergrote handen en voeten, verdikking van de botten in het gezicht en vergrote onderkaak, maar ook opvallend zijn veranderingen in lichaamshouding en mobiliteit.

Gewrichtsstijfheid: Acromegalie kan leiden tot gewrichtsstijfheid en verminderde mobiliteit.  Beperkte bewegingsmogelijkheden in gewrichten zoals de schouders, heupen en wervelkolom kunnen een aanwijzing zijn.

Spierzwakte: Acromegalie kan leiden tot spierzwakte en verminderde spiermassa. Spierzwakte, zoals moeite met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten, verminderde spierkracht en vermoeidheid kunnen redenen zijn om een patient door te verwijzen naar een huisarts voor aanvullend onderzoek naar de oorzaak ervan.

Pijnklachten: Mensen met acromegalie kunnen last hebben van gewrichts- en spierpijn.Vraag de patïent naar de aard, locatie en intensiteit van de pijnklachten.

Hier zijn enkele punten waar u op kunt letten:

Veranderingen in de voeten: Acromegalie kan leiden tot vergroting van de voeten, zoals het niet (meer)passen van schoenen, het ontstaan van eeltvorming op specifieke drukpunten en veranderingen in de voetboog.

Veranderingen in de voetgewrichten: Acromegalie kan leiden tot gewrichtsstijfheid en veranderingen in de voetgewrichten, wat kan resulteren in beperkte mobiliteit in de gewrichten van de voet, zoals de enkel, de middenvoet en de tenen.

Veranderingen in de gang: Acromegalie kan invloed hebben op de manier waarop iemand loopt. Deze veranderingen zijn zichtbaar middels een bredere gang/beweging, moeite met het afwikkelen van de voet tijdens het lopen en problemen met het behouden van het evenwicht.

Voetklachten: Mensen met acromegalie kunnen last hebben van voetpijn en andere voetklachten. Het is belangrijk te vragen naar de aard, locatie en intensiteit van de pijnklachten en andere symptomen zoals tintelingen, gevoelloosheid of branderigheid.

Het is belangrijk op te merken dat deze aanwijzingen niet specifiek zijn voor acromegalie en dat een definitieve diagnose moet worden gesteld door een arts.

Fysiotherapeuten, podotherapeuten, podologen en oefentherapeuten kunnen veranderingen in de voeten, handen, spieren en gewrichten als eerste opmerken. Deze signalering is essentieel. Als de diagnose sneller wordt gesteld, kunnen patiënten ook sneller de juiste behandeling krijgen en kunnen ernstige complicaties worden voorkomen.

• Groter wordende handen en voeten
• Een steeds grotere schoenmaat
• Tintelingen in handen, polsen (carpaal tunnelsyndroom) of voeten (tarsaal tunnelsyndroom) doordat de zenuwen in de verdrukking raken
• Pijn en stijfheid van de spieren en gewrichten, vooral in de rug en handen. Dit komt 2 tot 4 maal zo vaak voor als bij mensen zonder acromegalie
• Artrose, vooral in de wervelkolom en handen

Denk aan acromegalie bij geleidelijke groei van de extremiteiten. Bijvoorbeeld als uw patiënt binnen een jaar alweer voor nieuwe steunzolen komt omdat de oude te klein zijn. Als uw patiënt last heeft van pijn en stijfheid in de rug en handen en u de gelaatstrekken geleidelijk ziet veranderen. Of als het u opvalt dat de handen van uw patiënt wel erg groot zijn.

Ziet u een mogelijk signaal van acromegalie? Verwijs de patiënt dan naar de huisarts voor verdere diagnostiek en behandeling. Met de juiste behandeling kan het overschot aan groeihormoon worden verminderd, zodat de gevolgen van acromegalie worden beperkt. Zo krijgen patiënten minder klachten, een verbeterde kwaliteit van leven en een normale levensverwachting. Het signaleren van acromegalie is dus zinvol.