Het zijn vooral immuungecompromitteerde patiënten die geïnfecteerd raken met pathogene schimmels. Deze patiënten zijn hoofdzakelijk in twee groepen te verdelen. 

De ene groep bestaat uit mensen die een verzwakt immuunsysteem hebben door een ziekte. Zoals: kanker, hiv, COPD en diabetes mellitus.¹ 

De andere groep is immuungecompromitteerd als gevolg van een afweeronderdrukkende interventie. Bijvoorbeeld: chemo- en immunotherapie, corticosteroïden, antibiotica en orgaantransplantaties.¹

Hoe komt het dat de hoogrisicopopulatie stijgt? Dat is onder andere te verklaren doordat steeds meer mensen toegang krijgen tot een geneesmiddel dat (bedoeld of onbedoeld) de afweer onderdrukt.

Andere redenen zijn: de toename in innovatieve, immunosuppressieve middelen en vergrijzing (op hogere leeftijd werkt het immuunsysteem vaak minder goed).

En, niet te vergeten: ondertussen worden steeds nieuwe risicofactoren voor invasieve schimmelinfecties geïdentificeerd, zoals nierfalen, leveraandoeningen, influenza en COVID-19.^1,2 

Voorheen stonden hematologische patiënten in het middelpunt van de aandacht als het ging om invasieve schimmelinfecties. Leukemie als onderliggend lijden is bijvoorbeeld een risicofactor. Een hematopoëtische stamceltransplantatie overigens ook. 

Inmiddels zijn daar andere hoogrisicopatiënten bijgekomen. Die bestaan onder meer uit patiënten die worden behandeld met antibiotica, corticosteroïden en cytostatica.^1,2,4

Verder kunnen infecties met influenzavirus of coronavirus een risicofactor zijn voor opportunistische schimmelinfecties. Vooral bij patiënten die plotseling op de IC terechtkomen met een ernstige griep of COVID-19.^5,6 Ter illustratie: bij ongeveer 1 op de 5 mensen die met een ernstige griep op de IC liggen, veroorzaakt Aspergillus een invasieve longinfectie.⁷

Daarnaast is hiv een immuuncompromitterende virale aandoening die de luchtwegen belasten, zoals cystic fibrosis en COPD, patiënten vatbaarder voor invasieve schimmelinfecties. 

Om de hoogrisicogroepen concreter te maken, willen wij u straks graag kennis laten maken met een aantal (fictieve) patiënten, waaronder: Charles, Mary, Kaito en Ruth. Charles is gediagnosticeerd met acute myeloïde leukemie. Mary is besmet met hiv, Kaito heeft COPD en Ruth ligt met influenza op de IC.

Wat hebben ze gemeen?

Allen zijn hoogrisicopatiënten. En allemaal lijken ze invasieve aspergillose te hebben. Nog een overeenkomst: ze moeten zo snel mogelijk een passende behandeling krijgen.

Weet u wat de eerste stap is? 

Inderdaad. Voriconazol óf isavuconazol. Beide vormen de frontlinie van farmacotherapie bij acute invasieve aspergillose, veroorzaakt door Aspergillus-isolaten die niet resistent zijn. De SWAB richtlijn Invasieve schimmelinfecties adviseert een van deze antimycotica in te zetten als eerstelijnsbehandeling.⁸

Op de pagina waar de patiëntenprofielen staan, geven wij u aanvullend advies over die keuze. 

Kiest u voor voriconazol, en wanneer voor isavuconazol?