Deze website met internetadres http://www.pfizerpro.nl en alle hierop vermelde informatie is uitsluitend gericht op inwoners van Nederland.
Menu
Close
Invasieve Aspergillose
Van oudsher is de schimmel een tweederangspathogeen. In tegenstelling tot bacteriën en virussen. Die staan al jarenlang in het middelpunt van de belangstelling. Maar ondertussen laten schimmels steeds diepere sporen na.
Het lijkt alsof schimmelinfecties nooit echt serieus zijn genomen. Tenminste, in vergelijking met hun collega-microben.
Denk bijvoorbeeld aan de wereldwijde vaccinatiecampagnes om virale infecties te bestrijden - de pokken zijn zelfs uitgeroeid.1 En voor de behandeling van bacteriële infecties kunnen we putten uit een arsenaal van meer dan 20 klassen antibiotica.2 Terwijl de klassen antimycotica op een hand zijn te tellen.3
Misschien is het gebrek aan aandacht een overblijfsel uit het verleden. Uit een tijd waarin hiv/aids nog niet bestond, hematopoëtische stamceltransplantaties niet mogelijk waren en de meeste immuuncompromitterende geneesmiddelen nog ontwikkeld moesten worden. In die tijd waren schimmelinfecties zeldzamer en zorgden ze voor minder gezondheidsschade.4,5 Toch is dat al decennia niet meer zo.
Sinds de opkomst van de immuungecompromitteerde patiënt is de schimmel een gevreesde gast in het ziekenhuis: de strijd tegen invasieve schimmelinfecties vindt voornamelijk plaats op de IC.6,7
U zou nu de indruk kunnen krijgen dat schimmelinfecties uitsluitend een zorg zijn voor de (behandelaars van) immuungecompromitteerden.
Maar inmiddels is duidelijk dat ook immuuncompetente mensen plotseling in een situatie terecht kunnen komen waarin ze moeten vechten voor hun leven. Soms is alleen influenza al voldoende voor een opportunist als Aspergillus om schade te veroorzaken. Bij ongeveer 1 op de 5 mensen die met een ernstige griep op de IC liggen veroorzaakt deze schimmel een invasieve longinfectie.7
Hoe zwaar schimmels de volksgezondheid momenteel belasten, is lastig in te schatten. Met name omdat bruikbare data ontbreken (vanwege de geringe aandacht).6
Om u desondanks een idee te geven: de Global Action For Fungal Infections (GAFFI) schat in dat jaarlijks 300 miljoen mensen een ernstige schimmelinfectie krijgen. En dat wordt ongeveer 1,5 miljoen van hen fataal. Ter vergelijking: jaarlijks overlijden ongeveer evenveel mensen aan tuberculose (nog steeds een van de meest dodelijke infectieziekten ter wereld).9,10
Dit is de bittere realiteit. En dat, terwijl ongeveer 80% van de mensen met een invasieve schimmelinfectie niet hoeft te overlijden - als adequate diagnostiek en de beste behandeling altijd beschikbaar zouden zijn.
Kortom, er is werk aan de winkel. Gelukkig geeft de wereld langzamerhand steeds meer aandacht aan de schimmel. Waaruit dat blijkt?
Het meest opvallende signaal kwam eind vorig jaar vanuit de WHO. In oktober 2022 publiceerde de organisatie een rapport waarin de 19 meest bedreigende schimmels en gisten staan: The WHO fungal priority pathogens list (WHO FPPL)1.
Maar, wat heeft de WHO doen besluiten om schimmelinfecties meer prioriteit te geven? En waarom juist nu? Daar zijn verschillende redenen voor. De belangrijkste daarvan lichten we verder toe op deze website.
Eind 2022 zette de WHO de 19 meest levensbedreigende schimmelsoorten op een rij.1 Daarmee geeft de organisatie een duidelijk signaal af: het is de hoogste tijd om schimmelinfecties en resistentie tegen antimycotica aan te pakken.
Voor een organisatie die zich bezighoudt met de publieke gezondheid op aarde lijkt de publicatie van het rapport The WHO fungal priority pathogens list (WHO FPPL) een gepast initiatief. Een initiatief dat in wetenschappelijke kringen zelfs een ‘gamechanger’ wordt genoemd.2
In dit artikel laten we u zien waarom schimmels nu wereldwijd de aandacht krijgen (die ze verdienen).
Er zijn relatief weinig geneesmiddelen geregistreerd voor de behandeling van invasieve schimmelinfecties. Hoofdzakelijk zijn er 4 klassen: de polyenen, azolen, allylaminen en echinocandinen.1
"Arts-microbioloog J.B. Buil laat in het Nederlands tijdschrift voor Medische Microbiologie zien met welke geneesmiddelen we het sinds eind jaren 50 moeten doen.”3
"De afgelopen 20 jaar is verder weinig innovatiefs gebeurd. Op een enkele geneesmiddelregistratie na (zoals nieuwegeneratie triazolen, waaronder isavuconazol)."3
En de antimycotica die er zijn, komen niet altijd terecht waar ze het hardst nodig zijn: in de lage- en middeninkomenslanden.1
We lopen achter op de schimmel. Nu is de vraag: zijn we bezig met een inhaalslag?
"De klinische pipeline is niet zaligmakend. Hoewel experimentele geneesmiddelen, zoals fosmanogepix, olorofim, opelconazole en rezafungin, als veelbelovend worden gezien, blijft de klinische behoefte aan nieuwe effectievere geneesmiddelen met een milder bijwerkingenprofiel bestaan."4,5
De WHO verwacht niet dat de goedgekeurde antimycotica en de moleculen die nog in ontwikkeling zijn tezamen de mensheid voldoende kunnen beschermen tegen schimmelinfecties. Dat heeft volgens de organisatie te maken met zowel de beperkingen die inherent zijn aan de beschikbare middelen als de toenemende resistentieproblematiek.1
"Pathogene schimmels laten zich steeds vaker zien op plekken waar ze voorheen zeldzaam waren. Er zijn aanwijzingen dat klimaatverandering het mogelijk maakt voor schimmels om zich wijder te verspreiden over de aarde."1,21,22
"Bovendien lijkt elke hete dag op aarde een selectieprocedure te zijn voor schimmels: degenen die bestand zijn tegen de hitte vermenigvuldigen zich en creëren op den duur een soort met een hogere thermotolerantie.22 Dat is slecht nieuws voor de mens. Want wat ons van nature beschermt tegen schimmelinfecties is onze lichaamstemperatuur (die is voor de gemiddelde schimmel te hoog om te overleven)."
"Klimaatverandering zou schimmels dus virulenter kunnen maken via evolutie - survival of the fittest. In de literatuur wordt zelfs beschreven dat C. auris zich mogelijk op die manier heeft aangepast aan de lichaamstemperatuur van de mens." 1,9,21,22
"Nederland is een voorbeeld voor andere landen als het gaat om de bestrijding van antibioticaresistentie. Sinds 2017 is het aantal resistente bacteriën voor de meeste antibiotica stabiel gebleven."
Wilt u een bijwerking melden? Ga dan naar de 'Bijwerkingen melden' pagina en klik vervolgens op u van toepassing zijnde button.
De informatie die op deze website wordt aangeboden is uitsluitend bedoeld voor zorgverleners in Nederland. Bent u geen zorgverlener, maar patiënt of consument, ga dan naar www.pfizer.nl.
2024 Pfizer© Alle rechten voorbehouden.